Addysg mewn lleoliadau ysbyty
Mae gan bob plentyn hawl i dderbyn addysg. Dylai plant sy’n gorfod aros yn yr ysbyty neu mewn lleoliadau gofal iechyd eraill gael cefnogaeth i ddysgu os ydyn nhw’n ddigon iach i wneud hynny. Yng Nghymru mae ganddyn nhw hawl i hynny o dan y gyfraith. Ond rydyn ni’n pryderu nad yw pob plentyn, yn ymarferol, yn cael cyfleoedd i ddysgu pan fyddan nhw’n aros yn yr ysbyty. Bydd y prosiect yma’n ymchwilio i weld ydy plant yn gallu cael mynediad i’w hawl i addysg a beth yw barn y plentyn a’u teulu am eu profiadau. Rydyn ni’n gobeithio canfod a rhannu enghreifftiau da o sut mae plant yn cael eu cefnogi i ddatblygu eu doniau a’u sgiliau. Byddwn ni hefyd yn tynnu sylw at unrhyw fylchau rydyn ni’n dod o hyd iddyn nhw yn y ddarpariaeth ac yn nodi unrhyw rwystrau mae’r rhai sy’n gyfrifol am ddarparu’r hawl gyfreithiol yma yn eu hwynebu. Ein nod yw sicrhau bod plant, ble bynnag y maen nhw, yn gallu cael mynediad i’w hawl ddynol i dderbyn addysg.
Gwybodaeth am y Prosiect i Blant a Phobl Ifanc
ENYA 2022
Eleni mae ein swyddfa unwaith yn rhagor yn cymryd rhan yn Rhwydwaith Ymgynghorwyr Ifanc Ewrop (ENYA), prosiect cyfranogiad blynyddol sy’n cynnwys pobl ifanc yng ngwaith Rhwydwaith Ombwdsmyn Plant Ewrop (ENOC). Rydyn ni’n gweithio gydag aelodau o’n Panel Ymgynghorol Pobl Ifanc ar thema eleni – “Let’s talk young. Let’s talk Climate Justice.”
Bydd y grŵp yn gweithio ar y pwnc yn ystod y misoedd nesaf, ac ar y diwedd bydd wedi drafftio cyfres o argymhellion polisi. Cyflwynir yr argymhellion hyn gan ddau lysgennad o’r grŵp yn Fforwm ENYA (a gynhelir eleni yng Ngwlad y Basg), lle bydd y llysgenhadon yn cydweithio â’u cyfoedion ar draws y cyfandir i ddrafftio cyfres derfynol o argymhellion polisi. Defnyddir y rhain gan gomisiynwyr plant ac ombwdsmyn i lobïo llywodraethau a rhoi newid ar waith yn eu gwledydd a’u rhanbarthau penodol.
Mae grŵp y prosiect wedi penderfynu creu argymhellion sy’n troi o gwmpas tair thema benodol, sef:
- Gweithredu ynghylch yr hinsawdd a chyfranogi mewn penderfyniadau
- Anghydraddoldebau ar draws y byd a ffoaduriaid hinsawdd
- Ffyrdd o fyw ac ôl traed carbon
Dim Drws Anghywir
Yn 2019-2020 fe wnaeth y Comisiynydd gwrdd ag arweinwyr iechyd a gofal cymdeithasol ac eraill ym mhob rhanbarth o Gymru i ofyn beth maen nhw’n ei wneud i helpu plant sydd ag anghenion cymhleth i dderbyn gwasanaeth cydlynus sy’n ymateb i’w hanghenion.
Fe wnaethon ni gyhoeddi adroddiad oedd yn cyflwyno enghreifftiau o bethau da sy’n digwydd ym mhob rhanbarth. Hefyd fe wnaethon ni amlygu meysydd y gallai rhanbarthau eu gwella.
Yn 2020/2021, fe wnaethon ni ymweld eto â phob Bwrdd Partneriaeth Rhanbarthol (BPRh) a gofyn am ddiweddariad ysgrifenedig ynghylch y pum argymhelliad yn yr adroddiad.
Yn ‘Gwneud Cymru’n Genedl Dim Drws Anghywir: i ba raddau rydyn ni’n llwyddo?’ rydyn ni’n rhannu ein canfyddiadau ac yn amlinellu camau clir ar gyfer y BPRhau a Llywodraeth Cymru wrth symud ymlaen.
Eleni ein nod yw adeiladu ar lwyddiant y gwaith Dim Drws Anghywir blaenorol, a chanolbwyntio’r tro yma ar brofiadau plant a phobl ifanc sy’n Niwroamrywiol neu’n aros am asesiad ar gyfer cyflwr Niwroddatblygiadol. Byddwn ni’n defnyddio profiadau o’n gwasanaeth Ymchwiliadau a Chyngor i sicrhau bod plant, pobl ifanc a’u teuluoedd yn ganolog i benderfyniadau a bod eu lleisiau’n cael eu clywed.
Gweithio ar ein cynllun ar gyfer y tair blynedd nesaf
Bob tair blynedd, rydyn ni’n creu cynlluniau ar gyfer y materion byddwn ni’n canolbwyntio arnyn nhw yn ystod y tair blynedd nesaf. Y tro yma, mae gennym ni gomisiynydd newydd sbon, Rocio Cifuentes. Mae Rocio eisiau clywed yn uniongyrchol gan blant a phobl ifanc beth maen nhw’n meddwl ddylai fod yn brif flaenoriaethau iddi hi wrth ddiogelu a hybu hawliau plant, er mwyn iddi fedru sicrhau ei bod hi’n canolbwyntio ar y pethau hynny sy’n golygu fwyaf i blant yng Nghymru.
Byddwn ni hefyd yn siarad â gweithwyr proffesiynol sy’n cefnogi plant a phobl ifanc, a rhieni a gofalwyr.
Rydyn ni eisiau gwneud yn siŵr ein bod ni’n cyrraedd cynifer o blant a phobl ifanc â phosib, ac yn siarad â phlant sydd â phob math o wahanol brofiadau bywyd. Byddwn ni’n gweithio’n galed i geisio clywed gan gynifer o blant â phosib, yn y ffordd sy’n fwyaf addas iddyn nhw.
Unwaith byddwn ni wedi cael gwybod beth yw prif flaenoriaethau plant a phobl ifanc, byddwn ni’n gweithio ar gynllun mawr ar gyfer cyflawni’r blaenoriaethau yna i blant a phobl ifanc.
Cadwch lygad ar agor am ein harolwg, y byddwn ni’n ei lansio yn yr hydref.
Dull Gweithredu Seiliedig ar Hawliau Plant yng Nghymru
Confensiwn y CU ar Hawliau’r Plentyn (CCUHP) yw’r sylfaen ar gyfer ein holl waith, ac eleni byddwn ni’n canolbwyntio ein hymdrechion ar barhau i ddylanwadu a chefnogi cyrff cyhoeddus ledled Cymru i fabwysiadu dull gweithredu tebyg.
Fel rhan o’n rhaglen waith byddwn ni’n mynd ati’n arbennig i gefnogi lleoliadau addysg i fabwysiadu dull gweithredu seiliedig ar hawliau plant trwy ein canllaw i addysgwyr a gwasanaethau cymdeithasol i fabwysiadu ein Ffordd Gywir ar gyfer Gofal Cymdeithasol.
Ar ben hynny, byddwn ni’n gweithio gyda phartneriaid fydd yn cynnwys Llywodraeth Cymru i weithredu argymhellion gwerthusiad ein dull gweithredu hawliau plant, a byddwn ni’n parhau â’n rhaglen o hyfforddiant wedi’i dargedu ar gyfer llunwyr penderfyniadau uwch.
Adrodd i Bwyllgor y CU ar Hawliau’r Plentyn
Yn dilyn ein hadroddiad ym mis Rhagfyr 2020 i Bwyllgor y CU ynghylch perfformiad Cymru/y Deyrnas Unedig ar hawliau plant, byddwn ni’n gweithio eto gyda Chomisiynwyr Plant eraill y Deyrnas Unedig, i ymateb i asesiad y Llywodraethau Datganoledig a Llywodraeth y Deyrnas Unedig o’u cynnydd. Bydd hyn yn bwydo barn a phrofiadau plant a phobl ifanc Cymru i mewn i archwiliad ffurfiol y Pwyllgor o Lywodraeth y Deyrnas Unedig, yn 2022.
Hawliau Plant ac Anghenion Dysgu Ychwanegol
Mae yna deddfwriaeth newydd yng Nghymru sy’n dweud sut dylai plant a phobl ifanc gydag anghenion dysgu ychwanegol cael eu cefnogi.
Fel rhan o’r ddeddfwriaeth, mae angen i gyrff cyhoeddus sicrhau eu bod yn ystyried hawliau dynol plant.
Rydyn ni’n gweithio gydag awdurdodau lleol a byrddau iechyd i ddatblygu dull sy’n seiliedig ar hawliau plant, i allu cyflawni’r dyletswydd yma.
Ar gyfer mwy o wybodaeth darllenwch ein crynodeb, neu ein gwybodaeth gyda symbolau.
Y Prosiect Pleidlais
Pwrpas y prosiect yma oedd cefnogi etholiadau paralel mewn ysgolion uwchradd yng Nghymru, i gyd-fynd ag etholiadau lleol 2022. Ein nôd oedd helpu pobl ifanc (11-15 oed) i ddeall cyd-destun yr etholiad, a gwneud yn siŵr eu bod yn teimlo’n rhan o’r cyffro. Gallwch chi ddarllen rhagor am y gwaith yma wrth glicio ar y linc isod.